Ter ondersteuning van het onderwijs aan de Marof studenten van HZ University of Applied sciences, ben ik laatst begonnen met het vullen van een wikispace. Studenten van de Marof zijn niet altijd aan wal en kunnen daardoor niet alle lessen bijwonen. Om toch samenwerking mogelijk te maken ontstond het idee van de wiki. Hij is nu zo goed als klaar en iemand vroeg mij heel terecht Hoe ga je hem nu inzetten. Dat zette mij aan het denken. Waarvoor ontwikkelen wij eigenlijk een wiki?
Wat een wiki is ga ik niet uitleggen in deze blog. Ik ga wel uitleggen hoe hij gebruikt kan worden.
In de afgelopen jaren hebben zich er een aantal nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs plaats gevonden. Online leren maakt het mogelijk om al deze ontwikkelingen samen te voegen tot één grote interessante leeromgeving.
Hieronder wil ik de ontwikkelingen even op een rijtje zetten en de mogelijkheid van een wiki op het terrein van die ontwikkeling.
Binnen een wiki kan je probleemgestuurd werken. Een beroepsgerichte casus, aangevuld met video en/of audio materiaal kan het uitgangspunt worden van het onderwijs. De studenten staan in deze situatie centraal. Zij ontwikkelen samen (collaboratief) de inhoud van de wiki. Uitgangspunt is dat zij actief leren. Er kunnen zelfs multidisciplinaire samenwerkingsverbanden ontstaan met studenten van binnen en buiten de eigen onderwijsinstelling. De docent begeleidt het leren en controleert de inhoud van het geplaatst materiaal op juistheid en relevantie. Er ontstaat een interactieve leeromgeving tussen studenten en docenten. Het is zelfs mogelijk dat er initiatieven vanuit het bedrijfsleven ontstaan om deel te nemen aan het leerproces van de studenten. Het linken naar een of meerdere blogs binnen de wiki geeft de student de mogelijkheid meer informatie te publiceren en op die wijze dieper in de stof te duiken. Met hun blog kunnen de studenten reflecteren op hun leerervaringen en omdat zij verantwoordelijk zijn voor de inhoud van de wiki blijven zij deze voortdurend monitoren. Een uitgebreide samenvatting van de gelezen literatuur maakt het mogelijk de verkregen kennis met anderen te delen.
Constructief leren leidt tot betekenisvol leren. Een wiki geeft de studenten de mogelijkheid om nieuwe ideeën te integreren in bestaande stof en op die manier nieuwe kennis te genereren. Het biedt de studenten een authentieke leeromgeving door het gebruik van video en/of audio materiaal met opnamen van hun eigen toekomstige beroepenveld. In samenwerking en discussie met anderen kunnen zij ongeacht tijd en plaats komen tot een complete uitvoering van de opdrachten en in ons geval tot de opzet, uitvoering en presentatie van een onderzoek. Eventueel kunnen zij voor extra informatie mensen inschakelen van buiten de eigen onderwijsinstelling.
Hoe gaan wij het inzetten?
Wij hebben ervoor gekozen de wiki al in te vullen met cursus middelen zoals een studentendossier, lesmateriaal en hand-outs van presentaties, maar we laten ook ruimte over voor de input van studenten ( https://marofonderzoek.wikispaces.com
De wiki kan worden gebruikt als een kennisbank voor docenten en studenten. Hierdoor wordt invulling gegeven aan het principe van levenslang leren dat zeker ook voor docenten geld.
De studenten krijgen bij aanvang van de cursus instructie over wat zij wel en niet kunnen op de wiki. Daarna kunnen zij, op elk moment dat zij willen, actief worden op het net. E-learning kan worden gekoppeld aan M-learning als de student beschikt over een mobiel device met internet.
In de cursus worden de studenten gestimuleerd zelf te zoeken naar relevante websites en dit in een bronnenlogboek te verwerken. Dit logboek kan, als de student het toestaat, onderdeel worden van de wiki of als de student het wil kan hij een blog schrijven over de relevante literatuur en dit delen met zijn groepsgenoten.
De wiki biedt een ruimte waar kennis wordt gemaakt, het verandert, en kan worden gewijzigd en gedeeld door de studenten. Studenten kunnen de wiki gebruiken om onderzoeksprojecten te ontwikkelen, waarbij de wiki fungeert als lopende documentatie van hun werk. Zij kunnen de wiki gebruiken voor het maken van samenvattingen en het noteren van hun gedachten na colleges of bijeenkomsten met de begeleidende docent. Zij bouwen gezamenlijk een bibliografie.
Of de studenten de wiki ook kunnen gebruiken om gezamenlijk te werken aan een product weten wij nog niet zeker. Vaak gebruiken onze studenten daarvoor Cloud storage, zoals Dropbox of Google-docs. Hierdoor wordt het voor de docent minder inzichtelijk hoe de studenten bezig zijn, maar ik ga ervan uit dat alle studenten geactiveerdzullen worden. Dit betekent voor de docent dat hij vooral een coachende rol gaat spelen en minder actieve studenten stimuleert tot meer activiteit. Indien de studenten gebruik maken van de wiki is het mogelijk een analyse te maken van het leren van de studenten door het gebruik van wiki statistics.
Wij hebben nog geen ervaring met het openstellen van de wiki voor studenten, dus wij staan nog niet helemaal open om van onze wiki een echte wiki te maken die helemaal voor en door studenten is. Maar wij willen zeker wel de studenten de mogelijkheid bieden om nieuwe content aan te leveren.
s.schouwenaars 